N 49O 48' 28,1'' / E 19O 33' 54,5''

Warto zobaczyć

Facebook Gmina Mucharz

GOKiC Mucharz

Rezerwacja kortów

Koronawirus - informacje i zalecenia

Solidarni z Ukrainą!

100 lat niepodległości

Odwiedziny

Dziś
Wczoraj
Ten tydzień
Ten miesiąc
Ubiegły miesiąc
Wszystkich
39
2416
4871
26589
49563
5891645

Janina Barbara Górkiewiczowa

Osoba Janiny Barbary Górkiewiczowej (1921–1986) we wszystkich kompendiach, w których wymienia się nazwisko pisarki i uwzględnia jej twórczość, wiązana jest z Mucharzem, jedną z najstarszych beskidzkich miejscowości, położonej przy trasie między Wadowicami a Suchą Beskidzką. Można powiedzieć, że nie każda wieś ma tyle szczęścia, by utrwalić się w literaturze. Za sprawą pisarstwa Górkiewiczowej i jej szczególnej topofilii – manifestowanej w życiu i dziełach literackich – Mucharz i jego okolice stają się terenem, na którym rozgrywają się powieściowe wydarzenia, skąd pochodzą prototypy postaci literackich, miejscem, które ma swoją historię i kulturę. Literacka topografia Mucharza, z którym pisarka się identyfikuje, emanuje z jej tekstów z niezwykłą siłą.

Katarzyna Wądolny-Tatar, Słowo wstępne


Nowa książka

  • Janina Barbara Górkiewiczowa, Pisarka z Mucharza pod redakcją Katarzyny Wądolny-Tatar
  • Kraków-Mucharz 2012
  • Publikacja dotowana przez Instytut Filologii Polskiej UP im. KEN w Krakowie
  • Wydawca i współwydawca SCALbis, Gmina Mucharz
  • ISBN 978-83-933645-1-0


Słowo o autorce

Janina Barbara Górkiewiczowa, powieściopisarka i nowelistka rodem z Mucharza, urodziła się 12 lipca 1921 roku w rodzinie Władysława i Julii Targoszów jako najstarsza z trójki dzieci – jej młodsze rodzeństwo to siostra Marta i brat Andrzej. Tutaj spędziła wiejskie dzieciństwo i tutaj poszła do swojej pierwszej szkoły. Czteroklasową Szkołę Powszechną w Mucharzu ukończyła 27 VI 1931 roku z wynikiem bardzo dobrym. Dyrektorowanie w niej kończył wówczas znany ze swego patriotyzmu Jakub Urban. Być może już wtedy rodziło się zamiłowanie do matczynego Mucharza, ojcowskiej Warszawy i miłość do Ojczyzny.

Dalszą naukę podjęła w Żeńskiej Siedmioklasowej Publicznej Szkole Powszechnej im. Marii Konopnickiej w Wadowicach, a następnie uczyła się w Państwowym Gimnazjum Żeńskim im. Narcyzy Żmichowskiej przy ul. Mokotowskiej 61. Jednocześnie młoda gimnazjalistka udzielała się pozaszkolnie wstępując m.in. do Związku Strzeleckiego. W lutym 1938 roku ukończyła z wynikiem bardzo dobrym Kurs Pilotażu Szybowcowego, a w kwietniu 1939 roku wzięła udział w Międzyszkolnych Zawodach Strzeleckich.

W Mucharzu spędziła wojnę, czas okupacji i tragedię wysiedleń. Wyszła za mąż za Tadeusza Górkiewicza, zbiegłego z niewoli niemieckiej żołnierza września. Od października 1945 roku rozpoczął się nauczycielski etap życia Górkiewiczowej. Mogła wreszcie, jak sama mówiła, spłacić dług wobec społeczeństwa i wykonywać najukochańszy zawód. Uczyła najpierw w szkole w Jaszczurowej, następnie od września 1946 r. w Mucharzu. Ukończyła Liceum Pedagogiczne w Krakowie. 1 lutego 1959 roku objęła obowiązki kierownika szkoły. Uczyła wtedy między innymi z Marią Sokalską, Marią Möstl, Zofią Kadela, Marią Szarotową, Alicją Janusiewicz, Marią Gromalową.

Szkoła i jej sprawy zmobilizowały nauczycielkę do pracy pisarskiej. W roku 1961 na kartach almanachu LSW „Młoda wieś pisze" ukazało się debiutanckie opowiadanie „Klimcyne bursztyny". Autorka otrzymała wówczas I Nagrodę za pamiętnik. Pierwsza powieść „I przyszedł dzień" ukazała się w 1965 r. Jest autobiografią nauczycielki powojennego dwudziestolecia, która przetrwała złe i dobre chwile. W 1967 r. oddano do rąk młodego czytelnika drugą książkę, z życia dziecka współczesnej wsi - „A jednak radość" (nagroda 1968). Z kolei ukazał się tom opowiadań „Spotkania nad urwiskiem" („Karabin Antoniego Sroki", „Kamień zielony od mchu", „Kosz pełen zabawek", „Dom ze starym progiem", „Czy Niemcy nie wrócą tu już nigdy"). Są to opowiadania o ludziach, których przeżycia pozostawiły trwałe ślady w pamięci autorki. W tym czasie przystąpiła do Grupy Literackiej „Gronie" im. Emila Zegadłowicza, działającej przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Żywieckiej. Publikowała wtedy w „Karcie Groni", „Chłopskiej Drodze" i innych czasopismach. W 1969 roku wydała „Szesnaste lato Hanki", następnie nagradzane opowiadania „Głuptak", „Szczenięca miłość", „Chleba kromka dla Tomka"  i powieść „Junak" czytana w całości w Polskim Radiu w XXX odcinkach. Rok 1973 przynosi kolejną książkę „Izydor".  W 1973 roku zostaje wydany pierwszy tom cyklu „Spłowiałe lata", noszący tytuł „Najmłodszy". Potem ukazuje się tom drugi „Najbliżej ziemi" i tom trzeci „Najdłuższy rok". W 1977 roku autorka pisze opowiadanie „Ciebie pierwszą polubiłam", a w 1980 publikuje opowiadanie „Kto depcze stokrotki".

W drugiej połowie 1981 roku w Wadowicach pisarka jest jedną z założycielek Grupy Literackiej „Nadskawie". W 1983 roku autorka ogłosiła drukiem dwa opowiadania „Imieniny pani Zosi" oraz „Czas przeszły dokonany" następnie wydaje szkic literacki pt. „Wieś na dnie jeziora i inne opowiadania" ze wstępem Jacka Kajtocha. Ukazuje się wówczas jeszcze opowiadanie „Cały świat" oraz wiersze w Almanachu Kulturalnym Nadskawia.

Autorka była laureatką wielu znaczących nagród. Otrzymała Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, Harcerską Nagrodę Literacką, Krzyż Za Zasługi dla ZHP, Nagrodę Prezesa Rady Ministrów, Honorową Sowę Beskidników, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Wyróżniono ją również medalami Zasłużony dla miasta Wadowic i Za Zasługi dla województwa bielskiego. Od 27 III 1970 roku była członkiem Związku Literatów Polskich z legitymacją nr 1226.

Janina Barbara Górkiewiczowa zmarła w Mucharzu 29 lipca 1986 roku i jest pochowana na mucharskim cmentarzu wraz z mężem Tadeuszem (8 II 1916-18 VI 1988).

W 2007 roku mucharskie gimnazjum przyjęło Janinę Barbarę Górkiewiczową jako swojego patrona.

Robert Kadela

 Zobacz także

Kolor i tekst

Warto zobaczyć

Gospodarka odpadami komunalnymi

Ogłoszenie spoza Gminy Mucharz

Aktualna jakość powietrza

Gminny Portal Mapowy

System Informacji Przestrzennej

RODO - polityka prywatności

Zwierzaki poszukują właścicieli

Środki zewnętrzne pozyskane przez Gminę Mucharz

Termomodernizacja Szkoły Podstawowej im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Mucharzu

Czyste Powietrze

Dolina Karpia

Sprawdź - jak załatwić sprawę

WFOŚiGW

Igrzyska Europejskie Kraków 2023